ممکن است ابعاد فاجعه تنها اعدادی باشند که بر زبان میآیند اما سالهاست که اعلام میشود زلزله تهران اگر رخ دهد، یک فاجعه بزرگ زیستی را شکل خواهد داد؛ نه آنگونه که این روزها آلودگی هوا یا آلودگیهای زیستی در تهران بهوجود آورده است.
هفته گذشته اعضای کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی از سازمان مدیریت بحران تهران بازدید کردند؛ بازدیدی که تفاوت بسیاری با هر بازدید اداری دیگری داشت. آمار و ارقام نگرانکننده که هفته گذشته بهارستاننشینان را کمی نگران کرد حکایت از فوت صدها هزار نفر دارد. رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در این بازدید گفت: براساس برآوردهای صورت گرفته از آخرین وضعیت مدیریت بحران تهران، در دقایق اولیه زلزله پایتخت صدها هزار نفر تنها در شهر فوت خواهند کرد و در همان دقایق حداقل ۳میلیون نفر نیز بیخانمان میشوند.
احمد صادقی ضمن تشریح آخرین وضعیت مدیریت بحران شهر تهران تصریح کرد: سیستم شتاب نگار سازمان نخستین سیستم در کشور است که لحظه به لحظه لرزههای پایتخت را رصد میکند تا از طریق سامانهای هوشمند میزان خسارات هر لرزش محاسبه شود. آمار و اطلاعات آن، این امکان را برای مرکز فرماندهی سازمان فراهم میکند تا نوع کمک رسانی مورد نیاز را پیشبینی کرده و در اسرع وقت وارد عمل شود. وی با تأکید بر اینکه مدیریت بحران شهر تهران نیازمند حمایت مجلس و دولت است، هدف از اجرای قانون مدیریت بحران را حفظ جان و مال مردم دانست. به گفته وی تهران روی ۵گسل اصلی و دهها گسل فرعی بنا شده و کوچکترین لرزشی بهمعنای کشته شدن هزاران شهروند است.
صادقی فعالیت گسلهای ری و کهریزک تهران را بهصورت هفتگی و حتی روزانه تشریح کرد و گفت: با توجه به آنکه شهر تهران هر لحظه در شرایطی است که نیاز به رصد دارد، در نتیجه بیش از هر زمان دیگری لازم و ضروری است که مدیریت یکپارچهای در مدیریت بحران تهران حاصل شود. قانون مدیریت بحران بعد از واقعه زلزله بم در کشور مورد توجه قرار گرفت. بعد از آنکه مقام معظم رهبری فرمودند که سازمانی متولی بحث مدیریت بحران وجود داشته باشد، در سال ۸۶قانونی بهصورت آزمایشی در مجلس تصویب شد که اکنون لایحه دائمی شدن این قانون در دستور کار مجلس است.
تا به امروز بیش از ۲۸مخاطره در شهر تهران شناسایی شده که زلزله، سیل، آتشسوزی و فرونشست زمین از مهمترین آنها شناخته شده است. از سوی دیگر تهران گسلهای زیادی دارد که تعدادی از آنها فعال هستند؛ ازجمله گسل ری و کهریزک که در طول هفته شاهد فعالیت آنها البته با شدت پایین هستیم.
آمار فاجعه بار از زبان صادقی هنگامی مطرح شد که وی در تشریح سوابق وقوع زلزله در تهران از سیر تاریخی زلزله تهران سخن به میان آورد. «هر ۱۵۰تا ۱۸۰سال یکبار زلزلهای با بزرگی حدود ۷ریشتر پایتخت را لرزانده است».براساس برآوردهای مدیریت بحران، درصورت وقوع دوباره این زلزله در یک دقیقه نخست صدها هزار نفر تنها در شهر تهران کشته خواهند شد و در همان دقایق حداقل ۳میلیون نفر نیز بیخانمان میشوند. به گفته صادقی، همچنین آتشسوزی مهیب و سیل بعد از حادثه زلزله تهران امکان وقوع دارد و هیچ تضمینی نیست که سدهای اطراف تهران بعد از زلزله دچار حادثه نشوند؛ از سوی دیگر بیماریهای واگیردار و ناامنی بسیاری را نیز در شهر شاهد خواهیم بود.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهرداری خاطرنشان کرد: در زمان وقوع زلزله در تهران، به اندازه ۶برابر اتوبان تهران- قم نخاله ساختمانی خواهیم داشت. در واقع اگر زلزله در تهران اتفاق بیفتد یک فاجعه بینالمللی رخ خواهد داد نه ملی؛ این درحالی است که تاکنون شهرداری هزاران میلیارد تومان برای فعالیتهایی پیرامون مدیریت بحران هزینه کرده که ریالی از بودجه ملی نبوده است. صادقی از مجلس شورای اسلامی خواست تا در زمان بررسی لایحه مدیریت حوادث غیرمترقبه، سازمان مدیریت بحران را همچنان زیرنظر شهرداری قرار دهد نه وزارت کشور، تا بتواند بهتر برنامههای خود را پیش برد؛ موضوعی که لایحه مدیریت واحد شهری که هماکنون در کمیسیونهای دولت در دست تدوین است به آن تأکید و بر واگذاری اختیارات بیشتر به مدیریت شهری توجه دارد.